Szkoła przyjazna dla dziecka sześcioletniego - certyfikat

Szanowni Państwo, dziś chcieliśmy napisać więcej o przyznawanym małopolskim szkołom certyfikatu "Szkoła przyjazna dla dziecka sześcioletniego".

Jesteśmy w obliczu zmiany w polskiej oświacie – obniżenia wieku szkolnego dzieci. Od 1 września 2014 r. dla dzieci sześcioletnich rozpocznie się obowiązek szkolny. Jak zatem przygotować się na wprowadzenie zmiany? Czy dzieci sześcioletnie są gotowe do podjęcia nauki w szkole? I najważniejsze pytanie: Czy polska szkoła jest gotowa na przyjęcie dzieci sześcioletnich? Kuratorium Oświaty w Krakowie postanowiło przyznawać najlepiej przygotowanym szkołom certyfikaty „Szkoła przyjazna dla dziecka sześcioletniego”.

Regulamin przyznawania certyfikatu w pewnym  stopniu ukierunkowuje szkoły na przygotowanie się do zmiany. W regulaminie został określony standard  „Szkoły przygotowanej na wprowadzenie obniżenia wieku szkolnego dzieci”. Ma on umożliwić szkołom podstawowym poznanie oczekiwań organu nadzoru pedagogicznego, zwłaszcza jeżeli chodzi o warunki i sposoby realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych.

Przyznanie certyfikatu ma być elementem motywującym dyrektorów szkół – aby wzmacniać i polepszać  działania  szkoły związane z obniżeniem wieku szkolnego dzieci. Certyfikat ma także zachęcać do zwiększenia skuteczności podejmowanych w tym zakresie inicjatyw.

Określony przez Małopolskiego Kuratora Oświaty standard - ma posłużyć nie tylko kuratorium, ale także dyrektorom. Dzięki niemu dyrektor może ocenić czy  szkoła jest dobrze przygotowana do przyjmowania sześciolatków i co można zrobić, aby była przygotowana jeszcze lepiej (i aby skutecznie przekazać tę wiedzę rodzicom).

Aby dostać certyfikat, w I etapie dyrektor składa wniosek wraz z raportem z oceny

wewnętrznej – czy szkoła spełnia standard określony w regulaminie. O przyznanie certyfikatu „Szkoła przyjazna dla dziecka sześcioletniego” mogą ubiegać się dyrektorzy szkół podstawowych z województwa małopolskiego, którzy już mają doświadczenie w pracy z dzieckiem sześcioletnim w edukacji wczesnoszkolnej. Jest to ważne, bowiem w II etapie praca szkoły jest oceniana przez Komisję powołaną przez Małopolskiego Kuratora Oświaty. Ocena obejmuje między innymi obserwację zajęć edukacyjnych w klasie pierwszej, do której uczęszczają dzieci sześcioletnie, pod kątem form i metod pracy z uczniami. Obserwacji podlega praca świetlicy z uwzględnieniem oferty edukacyjno – opiekuńczej dla dzieci sześcioletnich, formy i metody pracy. Analizowane są warunki lokalowe i bazowe szkoły. Ten etap dotyczy bezpośredniej obserwacji pracy szkoły, uwzględniania potrzeb i możliwości najmłodszych uczniów, ich adaptacji i funkcjonowania w nowym

dla nich środowisku. Ocenie będą podlegać podejmowane przez szkołę działania, ale również ich jakość, skuteczność i efekty.

Szkołę oceniają specjaliści, praktycy. W skład komisji wchodzą: doradca metodyczny lub konsultant edukacji wczesnoszkolnej, dyrektor przedszkola, przedstawiciele Kuratorium. Ostateczną decyzję o przyznaniu certyfikatu podejmuje Kuratorium Oświaty.

O przyznanie certyfikatu dyrektorzy szkół mogą się starać w ciągu całego roku szkolnego. Certyfikat będzie obowiązywał do 31 sierpnia 2014r., czyli do momentu, w którym wszystkie szkoły obowiązkowo przyjmą cały rocznik sześciolatków.

Przyjrzyjmy się jeszcze niektórym wskaźnikom standardu „Szkoły przygotowanej na wprowadzenie obniżenia wieku szkolnego dzieci” w kontekście potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka sześcioletniego.

Klasa musi być podzielona na część lekcyjną i rekreacyjną. W części lekcyjnej muszą znajdować się stoliki lub ławki, przy których uczniowie mogą m.in. wypełniać karty pracy, tworzyć prace plastyczne, grać w gry towarzyskie. W części rekreacyjnej powinien znaleźć się dywan oraz różnorodne kąciki zainteresowań, pobudzające uczniów do samodzielnych działań: tworzenia, doświadczania, badania, wyciągania wniosków, np. kącik przyrodniczy (matematyczny), w którym uczniowie mogą prowadzić hodowle roślin, ważyć, mierzyć, porównywać wielkość, kształt, długość, ciężar, objętość, liczebność. Kącik plastyczny zawierający różnorodny materiał: farby, kredki, plastelinę, stemple, wycinanki; kącik teatralny z pacynkami, kukiełkami, strojami, maskami; kącik rozwijania mowy i myślenia, w którym będzie ruchomy alfabet, historyjki obrazkowe, książki, albumy, łamigłówki językowe, krzyżówki, rebusy; kącik sportowy, muzyczny. W części rekreacyjnej powinny znaleźć się różnego rodzaju klocki, puzzle.

Nauczyciel, który będzie pracował w szkole w klasie pierwszej z młodszymi uczniami powinien posiadać kompetencje i wiedzę w zakresie rozpoznawania poziomu rozwoju dziecka. Jest to potrzebne m.in. do konstruowania wartościowej i adekwatnej do możliwości sześciolatka oferty edukacyjnej, prawidłowo dostosowywać formy, metody i techniki nauczania do poziomu rozwoju i potrzeb wychowanków, właściwie organizować nauczanie zintegrowane. Nauczyciel powinien mieć opracowane narzędzia do diagnozy uczniów, musi umieć ich obserwować podczas różnorodnej działalności. Nauczyciel powinien znać dziecko i podążać za nim.

Ważnym elementem jest pokazanie oferty szkoły w środowisku, rodzicom. Może warto opracować informatory (ulotki) skierowane szczególnie do rodziców dzieci 5 i 6 – letnich, aby pokazać, co proponuje szkoła właśnie dla ich dzieci, jaką ma ofertę edukacyjną, wychowawczą i opiekuńczą, jak jest przygotowana, co już osiągnęła w pracy z uczniem młodszym. Warto też zaprosić rodziców dzieci młodszych, aby zobaczyli szkołę, co w niej się dzieje, jak proces wychowawczo – dydaktyczny jest realizowany. Istotnym dla rodziców może być spotkanie z psychologiem lub pedagogiem, który przybliży pojęcie gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole, wskaże rodzicom, jakie umiejętności dziecko powinno posiadać, pomoże w ukierunkowaniu obserwacji dzieci.

Dla części rodziców ważnym będzie pozostawienie dziecka w świetlicy. Świetlicę dla uczniów

młodszych można zorganizować w klasie, w której się uczą. Oczywiście oferta pracy świetlicy musi być dostosowana do potrzeb i możliwości dzieci a czas jej trwania do potrzeb rodziców.

Jednym ze wskaźników standardu „Szkoły przygotowanej na wprowadzenie obniżenia wieku

szkolnego dzieci” jest „tworzenie pomostu między szkołą podstawową a przedszkolem”. Dyrektorzy przedszkoli i nauczyciele mają ogromne doświadczenie w pracy z dzieckiem sześcioletnim, w organizacji sytuacji edukacyjnych, metod i form pracy. Wzajemna wymiana spostrzeżeń, doświadczeń, obserwacja zajęć, uroczystości, organizacji przestrzeni edukacyjnej może przynieść ciekawe rozwiązania i ułatwić, a także usprawnić proces przygotowania się szkół na przyjęcie dzieci sześcioletnich.

Dziecko rozwija się w indywidualnym tempie. Jego sukces w szkole zależy od właściwego

rozpoznania jego gotowości do podjęcia nauki, ale w dużej mierze od przygotowania szkoły do pracy z młodszym uczniem: od przygotowania metodycznego nauczycieli, warunków lokalowych i bazowych szkoły. Jeśli szkoła otrzymała „Certyfikat”, możecie mieć państwo pewność, że jest do tego przygotowana.